5. Bediening
5.1. Hoe werkt de accumonitor?
De hoofdfunctie van de accumonitor is om de laadstatus van een accu te controleren en deze weer te geven, om te weten in hoeverre de accu is opgeladen en om een onverwachte totale ontlading te voorkomen.
De accumonitor meet continu de stroom van én naar de accu. De berekening van deze stroom komt, in geval van een onveranderlijke stroom, neer op het vermenigvuldigen van stroom en tijd en geeft de netto geladen of verbruikte Ah weer.
Bijvoorbeeld een ontlaadstroom van 10 A gedurende 2 uur verbruikt 10 x 2 = 20 Ah van de accu.
Om het nog ingewikkelder te maken, de effectieve capaciteit van een accu hangt af van de ontlaadsnelheid, de Peukert-efficiëntie en, in mindere mate, de temperatuur. En om het zelfs nog ingewikkelder te maken: bij het opladen van een accu moet er meer energie (Ah) in de accu worden “gepompt” dan er uit gehaald kan worden tijdens de volgende ontlading. Met andere woorden: de laadefficiëntie is minder dan 100 %. De accumonitor houdt rekening met al deze factoren bij het berekenen van de laadstatus.
5.2. Uitlezen van het overzicht
De hoofdunit of het statusscherm van de accumonitor van de VictronConnect-app toont een overzicht van de belangrijkste parameters: Deze zijn:
Laadstatus
Accuspanning
Accustroom
Voeding
Uitlezen van de Aux-ingang (startaccu, middelpuntspanning of temperatuur)
Laadstatus
Dit is de werkelijke laadstatus van de accu, uitgedrukt in procenten en wordt gecompenseerd voor zowel de Peukert-efficiëntie als de laadefficiëntie. De laadstatus is de beste manier om de accu te bewaken.
Een volledig opgeladen accu wordt aangegeven met een waarde van 100,0 %. Een volledig ontladen accu wordt aangegeven met een waarde van 0,0 %.
Houd er rekening mee dat als de laadstatus drie streepjes aangeeft, “–-”, dit betekent dat de accumonitor niet gesynchroniseerd is. Dit gebeurt vooral wanneer de accumonitor net geïnstalleerd is of nadat de accumonitor uit heeft gestaan en nu weer aangezet wordt. Raadpleeg voor meer informatie hoofdstuk Het synchroniseren van de accumonitor.
Spanning
Dit is de aansluitspanning van de accu.
Stroom
Dit is de werkelijke stroom die van of naar de accu stroomt. Een negatieve stroom geeft aan dat er stroom uit de accu wordt getrokken. Dit is de stroom die nodig is voor DC-belastingen. Een positieve stroom betekent dat de stroom naar de accu wordt gevoerd. Dit is de stroom die afkomstig is van de laadbronnen. Houd er rekening mee dat de accumonitor altijd de totale accustroom aangeeft, met andere woorden: de stroom die naar de accu wordt gevoerd met aftrek van de stroom die uit de accu stroomt.
Voeding
Het vermogen dat wordt getrokken uit of wordt ontvangen door de accu.
Verbruikte Ah
De accumonitor houdt het aantal ampère-uren bij die uit de accu zijn getrokken, gecompenseerd voor de efficiëntie.
Voorbeeld: Als een stroom van 12 A wordt getrokken uit een volledig opgeladen accu gedurende een periode van 3 uur, wordt de uitlezing weergegeven als -36,0 Ah (-12 x 3 = -36).
Houd er rekening mee dat als de “verbruikte Ah”-uitlezing drie streepjes aangeeft, “---”, dit betekent dat de accumonitor niet gesynchroniseerd is. Dit gebeurt vooral wanneer de accumonitor net geïnstalleerd is of nadat de accumonitor uit heeft gestaan en weer aangezet wordt. Raadpleeg voor meer informatie het Het synchroniseren van de accumonitor hoofdstuk.
Resterende tijd
De accumonitor maakt een inschatting hoelang de accu de huidige belasting kan ondersteunen. Dit is de uitlezing van de “resterende tijd” en is de werkelijke resterende tijd totdat de accu ontladen is tot aan de “ontladingslimiet”. De ontladingslimiet is standaard ingesteld op 50 %. Raadpleeg voor het instellen van de ontladingslimiet hoofdstuk Ontladingslimiet. Als de belasting sterk wisselt, is het het beste om niet te veel op deze uitlezing te vertrouwen, omdat het een tijdelijke uitlezing is en alleen als richtlijn gebruikt dient te worden. Wij raden voor nauwkeurige bewaking van de accu aan dat de laadstatus uitgelezen wordt.
Houd er rekening mee dat als de verbruikte Ah drie streepjes aangeeft, “---”, dit betekent dat de accumonitor niet gesynchroniseerd is. Dit gebeurt vooral wanneer de accumonitor net geïnstalleerd is of nadat de accumonitor uit heeft gestaan en weer aangezet wordt. Raadpleeg voor meer informatie hoofdstuk Het synchroniseren van de accumonitor.
Ingang
Dit is de status van de Aux-ingang. Afhankelijk van hoe de accumonitor is ingesteld, zie je één van deze opties:
Startaccu spanning: Dit toont de spanning van een tweede accu.
Accu temperatuur: Dit toont de accutemperatuur van de hoofdaccu als de optionele temperatuursensor wordt gebruikt.
Afwijking middelpuntspanning: Dit geeft de afwijking in een percentage van de hoofdspanning van het bovenste gedeelte van de accubank weer, vergeleken met de spanning van het onderste gedeelte. Raadpleeg voor meer informatie over deze functie hoofdstuk Bewaken van de middelpuntspanning.
5.3. Via de hoofdunit-menu's
Opmerking
Gebruik alternatief de VictronConnect-app voor toegang tot instellingen accumonitor. Raadpleeg het hoofdstuk De VictronConnect-app over hoe dit te doen.
Wanneer de accumonitor een eerste maal opgestart wordt of wanneer de fabrieksinstellingen hersteld werden, start de accumonitor de snelle installatie-assistent; raadpleeg hoofdstuk: Installatie-assistent. Hierna werkt de accumonitor in normale modus en je kan toegang tot het accumenu krijgen, zoals beschreven in dit hoofdstuk.
De accumonitor wordt geregeld door de vier knoppen op de hoofdunit. De functie van de knoppen hangt af van de modus waarin de accu staat. Dit wordt aangeduid in de onderstaande tabel.
Druk, wanneer het achtergrondlicht uit is, op elke knop om het achtergrondlicht te herstellen.
Knop | Functie wanneer in normale modus | Functie wanneer in installatiemodus |
|---|---|---|
INSTALLATIE | Druk en houd twee seconden ingedrukt om over te schakelen naar installatiemodus. Het beeldscherm scrolt het cijfer en de beschrijving van de geselecteerde parameter. | Druk telkens op SETUP om terug te keren naar de scrollende tekst en druk opnieuw om terug te keren naar normale modus. Wanneer SETUP ingedrukt wordt terwijl een parameter buiten bereik is, knippert het scherm vijfmaal en de dichtstbijzijnde geldige waarde wordt weergegeven. |
SELECTEREN | Druk om over te schakelen naar het geschiedenismenu. Druk om te stoppen met scrollen en toon de waarde. Druk opnieuw om terug over te schakelen naar normale modus. |
|
SETUP en SELECT tegelijkertijd | Druk en houd beide SETUP en SELECT-knoppen tegelijkertijd gedurende drie seconden ingedrukt om de fabrieksinstellingen te herstellen (uitgeschakeld wanneer instelling 64, installatie vergrendelen, ingeschakeld is, raadpleeg Installatie vergrendelen). | nvt |
+ | Beweeg omhoog. | Druk, bij niet bewerken, om omhoog te verplaatsen naar de vorige parameter. |
Tijdens bewerken verhoogt deze knop de waarde van het geselecteerde cijfer. | ||
- | Beweeg omlaag. Druk en houd ingedrukt gedurende drie seconden (tot de bevestigingsbiep) om automatisch draaien doorheen statusitems te starten of stoppen. | Druk, bij niet bewerken, om omlaag te verplaatsen naar de volgende parameter. |
Tijdens bewerken verlaagt deze knop de waarde van het geselecteerde cijfer. | ||
+ en - tegelijkertijd | Druk en houd beide knoppen tegelijkertijd gedurende drie seconden ingedrukt om de BMV manueel te synchroniseren. | nvt |
5.4. Trends
De VictronConnect-app maakt het loggen van de gegevens van de accumonitor mogelijk, vooropgesteld dat de firmware van de accumonitor actueel is. De accumonitor slaat tot 45 dagen aan historische gegevens op en twee van de volgende parameters kunnen ernaast worden bekeken:
Spanning (V).
Stroom (A).
Vermogen (W).
Verbruikte Ampère-uren (Ah).
Laadstatus (%).
Temperatuur (°C).
 |
VictronConnect-app trends accumonitor.
5.5. Historie
De accumonitor slaat historische gebeurtenissen op. Deze kunnen op een later tijdstip worden gebruikt om gebruikspatronen en accustatus te evalueren.
De historische gegevens worden opgeslagen in een niet-vluchtig geheugen en zullen niet verloren gaan wanneer de stroomtoevoer naar de accumonitor onderbroken wordt of wanneer de accumonitor is teruggezet naar de standaardwaarden.
5.5.1. Toegang tot historische gegevens via de VictronConnect-app
De historiek van de accumonitor is toegankelijk in de VictronConnect-app op het tabblad “Geschiedenis”.
 |
De VictronConnect-app geschiedenis-scherm accumonitor.
5.5.2. Verkrijg toegang tot historische gegevens via de hoofdunit
Druk voor het menu voor historische gegevens van accumonitor op SELECT wanneer het apparaat zich in de normale modus bevindt:
Druk op + of – om door de verschillende parameters te bladeren.
Druk op + of – om door de verschillende waarden te bladeren.
Druk nogmaals op SELECT om het scrollen te stoppen, en de waarden te tonen.
Druk nogmaals op SELECT om het geschiedenis-menu te sluiten en terug te keren naar de normale bedrijfsmodus.
De onderstaande tabel geeft een overzicht van de historische parameters en hoe ze worden weergegeven in het menu. Raadpleeg het volgende hoofdstuk voor de betekenis van elke parameter.
# | Weergave | Beschrijving | |
|---|---|---|---|
A |
| Diepste ontlading | |
B |
| Laatste ontlading | |
C |
| Gemiddelde ontlading | |
D |
| Cycli | |
E |
| Ontladingen | |
F |
| Totale Ah | |
G |
| Laagste spanning | |
H |
| Hoogste spanning | |
I |
| Dagen sinds de laatste keer dat de accu volledig geladen was | |
J |
| Synchronisaties | |
L |
| Alarm lage spanning | |
M |
| Alarm hoge spanning | |
P |
| Laagste AUX-spanning | |
Q |
| Hoogste AUX-spanning | |
R |
| Ontladen energie | |
S |
| Geladen energie |
5.5.3. Historische gegevens
Ontladingsinformatie in Ah
Diepste ontlading: De accumonitor onthoudt de diepste ontlading en elke keer dat de accu dieper wordt ontladen, wordt de oude waarde overschreven.
Laatste ontlading: De accumonitor houdt de ontlading bij tijdens de huidige cyclus en geeft de grootste waarde weer die geregistreerd is voor de verbruikte Ah sinds de laatste synchronisatie.
Gemiddelde ontlading: De totaal getrokken Ah gedeeld door het totale aantal cycli.
Totaal getrokken Ah: Het totale aantal ampère-uren getrokken uit de accu gedurende de levensduur van de accumonitor.
Energie in kWh
Ontladen energie: Dit is de totale hoeveelheid energie die uit de accu is getrokken, uitgedrukt in kWh.
Geladen energie: De totale hoeveelheid energie die door de accu wordt opgenomen, uitgedrukt in kWh.
Lading
Totaal aantal laadcycli: Het aantal laadcycli gedurende de levensduur van de accumonitor. Elke keer dat de laadstatus onder 65% en dan boven 90% is, wordt er een laadcyclus geteld.
Tijd sinds laatste volledige lading: Het aantal dagen sinds de laatste keer dat de accu volledig was opgeladen.
Synchronisaties: Het aantal automatische synchronisaties. Telkens wanneer de laadstatus onder de 90% daalt voordat er een synchronisatie plaatsvindt, wordt er een synchronisatie geteld.
Aantal volledige ontladingen: Het aantal volledige ontladingen. Een volledige ontlading wordt geteld wanneer de laadstatus 0% heeft bereikt.
Accuspanning
Minimale accuspanning: De laagste accuspanning.
Maximale accuspanning: De hoogste accuspanning.
Minimale startaccu-spanning: De laagste extra accuspanning (indien van toepassing).
Maximale startaccu-spanning: De hoogste extra accuspanning (indien van toepassing).
Spanning alarmmeldingen
Alarmmeldingen lage spanning: Het aantal alarmmeldingen bij lage spanning.
Alarmmeldingen hoge spanning: Het aantal alarmmeldingen bij hoge spanning.
5.6. Alarmmeldingen
De accumonitor kan een alarm afgeven in de volgende situaties:
Lage laadstatus accu (SoC).
Lage accuspanning.
Hoge accuspanning.
Lage en hoge spanning startaccu (als de AUX-ingang ingesteld is op “Startaccu”).
Middelpuntspanning (wanneer de AUX-ingang ingesteld werd op “Middelpunt”).
Hoge en lage accutemperatuur (wanneer de AUX-ingang ingesteld werd op “Temperatuur”).
Het alarm gaat af wanneer de waarde een ingestelde drempelwaarde bereikt en het alarm stopt wanneer de waarde weer binnen de norm ligt. De drempels zijn instelbaar. Raadpleeg voor meer informatie hoofdstuk Alarminstellingen.
De alarmmelding wordt weergegeven op de hoofdunit, een zoemer is te horen, het achtergrondlicht van beeldscherm knippert en het alarmpictogram is zichtbaar op het beeldscherm. Een alarm wordt erkend wanneer een knop ingedrukt wordt. Het alarmpictogram wordt echter weergegeven zolang de alarmtoestand blijft. Het programmeerbare relais kan geactiveerd worden, afhankelijk van de instelling van de alarminstellingen.
Het alarm is ook een software-alarm
Wanneer verbinding wordt gemaakt met de VictronConnect-app en er een alarm actief is, wordt de alarmmelding weergegeven in de app. Of, wanneer de accumonitor verbonden is met een GX-apparaat kan een alarmmelding weergegeven worden op het GX-apparaat of op het VRM-portaal.
In het geval van de VictronConnect-app wordt een alarm bevestigd wanneer een knop wordt ingedrukt. En op een GX-apparaat wordt een alarm bevestigd wanneer het bekeken wordt in meldingen. Het alarmpictogram wordt weergegeven zolang de alarmtoestand blijft bestaan.
 |
Links: alarm weergegeven in de VictronConnect-app. Rechts: alarm weergegeven op een GX-apparaat.
5.7. Het synchroniseren van de accumonitor
Voor een betrouwbare aflezing moet de laadstatus, zoals weergeven door de accumonitor, regelmatig zichzelf synchroniseren met de werkelijke laadstatus van de accu. Dit om te voorkomen dat de “laadstatus”-waarde na verloop van tijd zal afwijken. Een synchronisatie zal de laadstatus van de accu terugzetten naar 100 %.
5.7.1. Automatische synchronisatie
Synchronisatie is een automatisch proces en zal plaatsvinden wanneer de accu volledig is opgeladen. De accumonitor zal enkele parameters bekijken om na te gaan of de accu volledig is opgeladen. De accumonitor zal overwegen of de accu volledig is opgeladen wanneer de spanning een bepaalde waarde heeft bereikt en de stroom gedurende een bepaalde tijd onder een bepaalde waarde is gedaald.
Deze parameters zijn:
Geladen spanning - de druppelspanning van de acculader.
Staartstroom - een percentage van de accucapaciteit.
Geladen detectie tijd - de tijd in minuten.
Zodra aan deze 3 parameters is voldaan, stelt de accumonitor de laadstatus waarde in op 100% waardoor de laadstatus is gesynchroniseerd.
Voorbeeld:
In het geval van een 12 V-accu herstelt de accumonitor de laadstatus van de accu op 100 % wanneer aan al deze parameters is voldaan:
De spanning overschrijdt 13,2 V,
de laadstroom minder is dan 4,0 % van de totale accucapaciteit (bv. 8 A voor een 200 Ah-accu) en
Er zijn 3 minuten verstreken terwijl er zowel aan de spanning als aan de stroom voorwaarden wordt voldaan.
Als de accumonitor geen regelmatige synchronisatie uitvoert, begint de waarde van de laadstatus na verloop van tijd te verschuiven. Dit komt door de kleine onnauwkeurigheden van de accumonitor en door de schatting van het Peukert-exponent. Zodra een accu volledig opgeladen is en de acculader bij het druppellaadstadium is aangekomen, is de accu volledig opgeladen en wordt de accumonitor automatisch gesynchroniseerd en de waarde van de laadstatus op 100 % ingesteld.
5.7.2. Handmatige synchronisatie
De accumonitor kan desgewenst handmatig worden gesynchroniseerd. Dit kan worden gedaan door op de “Synchroniseren”-knop in de VictronConnect-app te drukken. Ga naar “Instellingen” en dan naar “Accu-instellingen”.
De accumonitor kan ook gesynchroniseerd worden wanneer het zich in de normale bedrijfsmodus bevindt, door de + en – knoppen tegelijkertijd gedurende 3 seconden ingedrukt te houden.
Een handmatige synchronisatie kan nodig zijn wanneer de accumonitor niet automatisch synchroniseert. Dit is bijvoorbeeld nodig bij de eerste installatie of nadat de voeding naar de accumonitor is onderbroken.
Een handmatige synchronisatie kan ook nodig zijn als de accu niet volledig is opgeladen of als de accumonitor niet heeft gedetecteerd dat de accu volledig is opgeladen omdat de geladen spanning, de stroom of de tijdsduur verkeerd zijn ingesteld. Controleer in dit geval de instellingen en zorg ervoor dat de accu regelmatig volledig wordt opgeladen.
5.8. Werking als DC-meter
De accumonitor kan worden ingesteld als een DC-energiemeter. De accumonitor wordt gebruikt om de DC-productie of het verbruik van een specifiek apparaat in een systeem te meten, zoals bijvoorbeeld een dynamo, windturbine of hydro-aggregaat. Of op dezelfde manier, het verbruik van een specifiek circuit of belasting in een DC-systeem.
In de DC-bewakingmodus worden de spanning, stroom en het vermogen weergegeven.
 |
VictronConnect-app-statusscherm van een accumonitor die in de DC-bewakingmodus draait.
Opmerking
Houd er rekening mee dat de bedrading van een DC-meter verschilt van de bedrading van de accumonitor, raadpleeg hoofdstuk Bedrading voor gebruik als DC-meter voor bedradingsinstructies. Bij het schakelen tussen modi wordt aanbevolen om alle historische gegevens opnieuw in te stellen.