11. DVCC - Rozproszona kontrola napięcia i natężenia prądu

W tym rozdziale:

11.1. Wprowadzenie i funkcje

Włączenie DVCC zmienia urządzenie GX z pasywnego monitora w aktywny kontroler. Dostępne funkcje i efekty włączenia DVCC zależą od rodzaju użytego akumulatora. Efekt zależy również od zainstalowanych podzespołów Victron i ich konfiguracji. Dwa przykłady:

Zarządzane akumulatory magistrali CAN: W systemach z podłączonym zarządzanym akumulatorem BMS z magistralą CAN, urządzenie GX otrzymuje z tego akumulatora wartość limitu napięcia ładowania (CVL), limitu prądu ładowania (CCL) i limitu prądu rozładowania (DCL), i przekazuje tę wartość do podłączonego falownika/ładowarek, ładowarek słonecznych i urządzenia Orion XS. Następnie wyłączają one swoje wewnętrzne algorytmy ładowania i po prostu robią to, co każe im akumulator.

Akumulatory kwasowo-ołowiowe: W przypadku systemów z akumulatorami kwasowo-ołowiowymi DVCC oferuje takie funkcje, jak konfigurowalny limit prądu ładowania w całym systemie, w którym urządzenie GX aktywnie ogranicza falownik/ładowarkę, jeśli ładowarki słoneczne ładują już z pełną mocą, a także współdzielony czujnik temperatury ( STS) i współdzielony czujnik natężenia prądu (SCS).

W poniższej tabeli przedstawiono zalecane ustawienia dla różnych typów akumulatorów:

	Kwasowo-ołowiowe	VE.Bus BMS V1 Lithium	VE.Bus BMS V2¹⁾ Lithium	Obsługiwane akumulatory zarządzane innych producentów²⁾
¹⁾ Aby urządzenie GX mogło sterować ładowarkami solarnymi, falownikiem RS lub Multi RS w systemie z VE.Bus BMS V2, musi być włączone sterowanie DVCC. ²⁾ W instrukcji Kompatybilność akumulatorów podano informacje, które parametry należy ustawić, a które ustawia się automatycznie. ³⁾ W systemie ESS urządzenie VE.Bus jest już zsynchronizowane z ładowarkami solarnymi, dlatego zalecamy pozostawienie wyłączonych funkcji SVS i SCS. ⁴⁾ Dla wszystkich pozostałych systemów: Jeśli zainstalowano BMV lub SmartShunt, zalecamy włączenie SVS i SCS. We wszystkich innych przypadkach pozostaw SVS i SCS wyłączone. ⁵⁾ Ładowarki słoneczne, falowniki/ładowarki, Multi RS, Falownik RS i Orion XS nie wymagają okablowania. Wszystkie inne odbiorniki energii i ładowarki muszą być okablowane i sterowane za pośrednictwem ATC/ATD.
Automatyczna konfiguracja	Nie	Nie	Nie	²⁾
Prąd ładowania systemu	Tak	Tak	Tak	²⁾
Czy należy włączyć SVS?	Tak	³⁾^, ⁴⁾	³⁾^, ⁴⁾	²⁾
Czy należy włączyć STS?	Tak	Nie	Nie	²⁾
Czy należy włączyć SCS?	Tak	³⁾, ⁴⁾	³⁾, ⁴⁾	²⁾
Sposób sterowania ładowaniem	N/D	N/D	N/D	²⁾
Okablowanie ATC i ATD	N/D	Tak	⁵⁾	²⁾

Chcąc włączyć lub wyłączyć DVCC, przejdź do Ustawienia → DVCC w urządzeniu GX:

11.2. Wymagania DVCC

Kompatybilność akumulatora
- W przypadku akumulatorów podłączonych do magistrali CAN sprawdź informacje na odpowiedniej stronie w instrukcji Zgodność akumulatorów , czy włączenie DVCC zostało przetestowane z danym typem akumulatora i jest obsługiwane. Jeśli w uwagach dotyczących akumulatora nie ma wzmianki o DVCC, nie włączaj DVCC..
- W przypadku akumulatorów żelowych, AGM, OPzS i innych akumulatorów kwasowo-ołowiowych można bez obaw stosować DVCC. To samo dotyczy Victron Energy Lithium Battery Smart z VE.Bus BMS, Lynx Ion + Shunt BMS lub Lynx Ion BMS. W przypadku Lynx Smart BMS funkcja DVCC jest wymuszana.

Wersje oprogramowania sprzętowego

Nie używaj DVCC w przypadkach, gdy te wymagania nie są spełnione. We wszystkich przypadkach, podczas pierwszego rozruchu zalecamy zainstalowanie najnowszego dostępnego oprogramowania sprzętowego. Po prawidłowym uruchomieniu nie ma potrzeby dokonywania zapobiegawczej aktualizacji oprogramowania sprzętowego. W razie problemów pierwszą czynnością jest aktualizacja oprogramowania sprzętowego.

Wymagane minimalne wersje oprogramowania sprzętowego:

Urządzenie Victron	Minimalna wersja oprogramowania sprzętowego
Multi/Quattro	422
MultiGrid	424
Multi RS, Inverter RS, MPPT RS	v1.08
Urządzenie GX	v2.12
Urządzenia VE.Direct MPPT	v1.46
Urządzenia VE.Can MPPT z VE.Direct	v1.04
Starszego typu ładowarki solarne VE.Can MPPT (z ekranem)	Nie można stosować
Lynx Ion + Shunt	v2.04
Lynx Ion BMS	v1.09
Lynx Smart BMS	v1.02
Orion XS	v1.00

Począwszy od wersji oprogramowania sprzętowego Venus w wersji 2.40, pojawi się komunikat ostrzegawczy „Błąd #48 - DVCC z niezgodnym oprogramowaniem”, gdy jedno z urządzeń ma niezgodne oprogramowanie sprzętowe podczas korzystania z DVCC. Więcej informacji na temat błędu nr 48 podano w rozdziale Kody błędów.

W przypadku systemu ESS, Asystent ESS musi być w wersji 164 lub nowszej (wydanej w listopadzie 2017).

11.3. Wpływ DVCC na algorytm ładowania

W trybie autonomicznym nasze inwertery/ładowarki, ładowarki słoneczne MPPT i Orion XS korzystają z własnego, wewnętrznego algorytmu ładowania. Oznacza to, że określają, jak długo pozostać w trybie absorpcji, kiedy przejść na tryb ładowania konserwacyjnego, a kiedy z powrotem przełączyć się na tryb ładowania stałoprądowego lub magazynowania. Na tych różnych etapach korzystają z parametrów skonfigurowanych w VictronConnect i VEConfigure.

W systemach ESS i systemach z akumulatorami zarządzanymi (patrz instrukcja Kompatybilność akumulatorów), wewnętrzny algorytm ładowania jest dezaktywowany, a ładowarka pracuje wówczas z zewnętrznie kontrolowaną wartością zadaną napięcia ładowania. W poniższej tabeli wyjaśniono różne możliwości:

Przewodnik po możliwościach wyboru			Wynikowy algorytm ładowania
¹⁾ Asystent ESS jest instalowany wyłącznie w określonym typie systemu zasilania, który integruje połączenie sieciowe z falownikiem/ładowarką Victron, urządzeniem GX i systemem akumulatorów. Nie należy tego mylić z instalacjami autonomicznymi, np. jachtowymi lub w pojazdach kempingowych.
Rodzaj instalacji	Typ akumulatora (Battery type)	DVCC	Inwertor/ładowarka	Ładowarka solarna	Orion XS
Asystent ESS¹⁾	Akumulator inteligentny	Wł.	Akumulator
	Akumulator inteligentny	Wył.	Nie należy tego robić; lepiej włączyć DVCC
	Zwykły akumulator	Wł.	Wewnętrzny	Inwertor/ładowarka
	Zwykły akumulator	Wył.	Wewnętrzny	Inwertor/ładowarka
Standardowy	Akumulator inteligentny	Wł.	Akumulator
	Akumulator inteligentny	Wył.	Nie należy tego robić; lepiej włączyć DVCC
	Zwykły akumulator	Wł.	Wewnętrzny
	Zwykły akumulator	Wył.	Wewnętrzny

Szczegóły

Wewnętrzny
- Wewnętrzny algorytm ładowania (stałoprądowe → absorpcyjne → konserwacyjne → ponowne stałoprądowe) i skonfigurowane napięcia ładowania są aktywne.
- Inwerter/ładowarka wskazuje etap ładowania: stałoprądowe, absorpcyjne, konserwacyjne, i tak dalej.
- Wskazany etap ładowania MPPT to: stałoprądowe, absorpcyjne, konserwacyjne, i tak dalej (wersja oprogramowania sprzętowego v1.42 i nowsze. Wcześniejsze wersje zawierają błąd, który powoduje, że ładowarka słoneczna MPPT wyświetla komunikat „Ext. Control”, gdy ograniczana jest jedynie prądowo; jej wewnętrzny algorytm ładowania jest nadal aktywny.).
- Ładowarka akumulatorowa Orion XS DC-DC wskazuje etap ładowania: stałoprądowe, absorpcyjne, konserwacyjne, i tak dalej.
Inwerter/ładowarka (dotyczy tylko MPPT i Orion XS)
- Algorytm ładowania wewnętrznego MPPT i Orion XS jest wyłączony; zamiast tego sterowana jest przez zadaną wartość napięcia ładowania pochodzącą z falownika/ładowarki.
- Wskazany stan ładowania MPPT i Orion XS to: Ext. control.
Akumulator
- Wewnętrzny algorytm ładowania jest wyłączony i zamiast tego urządzeniem steruje akumulator.
- Wskazany stan ładowania falownika/ładowarki to: Ext. control.
- Wskazany stan ładowania MPPT i Orion XS to: Ext. control (sterowanie zewnętrzne) (diody LED nadal pokazują ładowanie stałoprądowe i absorpcyjne, nigdy konserwacyjne).

11.3.1. Efekty DVCC, gdy podłączonych jest więcej niż jedno urządzenie Multi/Quattro

Tylko urządzenie Multi/Quattro (które może być pojedynczym urządzeniem lub kilkoma urządzeniami skonfigurowanymi do pracy trójfazowej, rozdzielonej lub równoległej) podłączone do portu VE.Bus będzie sterowane za pośrednictwem DVCC. Dodatkowe układy, podłączone do urządzenia GX za pomocą MK3-USB, nie są kontrolowane przez DVCC, i będą się ładować i rozładowywać zgodnie z konfiguracją dokonaną w tych urządzeniach.

Dotyczy to wszystkich typów systemów z włączonym DVCC. Na przykład system, który nie zawiera akumulatora zarządzanego (CAN-bus) i wykorzystuje wyłącznie ograniczenie prądu ładowania DVCC: to ograniczenie prądu ładowania dotyczy tylko urządzeń Multi lub Quattro podłączonych do portu VE.Bus.

11.4. Funkcje DVCC dla wszystkich systemów

Funkcje te dotyczą wszystkich typów systemów, w których włączona jest funkcja DVCC; z Asystentem ESS lub bez, z akumulatorami kwasowo-ołowiowymi lub innymi normalnymi akumulatorami, a także z zainstalowanym inteligentnym akumulatorem podłączonym do magistrali CAN-bus BMS:

11.4.1. Ogranicz prąd ładowania

Limit prądu ładowania to konfigurowane przez użytkownika ustawienie maksymalnego prądu ładowania. Działa w całym systemie, przy czym priorytetem jest energia słoneczna, następnie ładowarka akumulatorów Orion XS DC-DC, a następnie falownik/ładowarka.

To ustawienie jest dostępne w menu Ustawienia → DVCC na urządzeniu GX.

Szczegóły:

Jeśli podłączona jest magistrala CAN BMS i BMS zażąda maksymalnego prądu ładowania, który różni się od ustawienia skonfigurowanego przez użytkownika, zastosowany zostanie niższy z nich.
Ten mechanizm działa tylko w przypadku falowników/ładowarek Victron, w tym Inwertera RS, Multi RS, ładowarek słonecznych, łącznie z ładowarkami akumulatorów MPPT RS i Orion XS DC-DC. Inne ładowarki, np. Skylla-i, nie są sterowane, a ich prąd ładowania również nie jest brany pod uwagę. To samo dotyczy urządzeń, które nie są podłączone do urządzenia GX, np. alternatora. Innymi słowy: kontrolowany będzie całkowity prąd ładowania falownika /ładowarek i wszystkich ładowarek słonecznych MPPT, nic więcej. Wszelkie inne źródła będą dodatkowym, nieuwzględnionym prądem ładowania. Nawet po zainstalowaniu BMV lub innego monitora akumulatora.
Obciążenia DC mogą nie być uwzględniane, chyba że zostanie zainstalowany i poprawnie skonfigurowany SmartShunt lub BMV-712 jako licznik prądu stałego. Na przykład, bez monitora obciążenia DC, przy skonfigurowanym maksymalnym prądzie ładowania 50 A i odbiornikami DC pobierającymi 20 A, akumulator będzie ładowany prądem 30 A, a nie pełnym dozwolonym prądem 50 A. Gdy SmartShunt jest skonfigurowany jako miernik prądu stałego, maksymalny prąd ładowania skonfigurowany na 50 A, a bocznik systemu DC zgłasza pobór 25 A, wówczas ładowarki są ustawione na ładowanie 50 + 25 = 75 A.
Jeśli masz jeden lub więcej boczników skonfigurowanych dla „Systemu prądu stałego” (jeśli jest więcej niż jeden, są one dodawane razem), wówczas limit prądu ładowania DVCC kompensuje zarówno obciążenia, jak i ładowarki. W razie obecności obciążenia poda dodatkowy prąd ładowania, i odejmie go, jeśli w systemie prądu stałego jest inna ładowarka. „Obciążenia” i „źródła” prądu stałego nie są kompensowane w żadnym kierunku.
Prąd pobierany z systemu przez falownik/ładowarkę jest kompensowany. Na przykład, jeśli do zasilania odbiorników prądu przemiennego zostanie pobrany prąd 10 A, a limit zostanie ustawiony na 50 A, system umożliwi ładowanie ładowarek słonecznych MPPT maksymalnie prądem 60 A.
We wszystkich sytuacjach maksymalny limit ładowania skonfigurowany w samym urządzeniu, tj. limit prądu ładowania ustawiony za pomocą VictronConnect lub VEConfigure dla ładowarek akumulatorów Orion XS DC-DC, ładowarek słonecznych MPPT lub inwerterów/ładowarek będzie nadal obowiązywać. Przykład ilustrujący tę sytuację: w przypadku, gdy w systemie znajduje się tylko falownik/ładowarka, a w VEConfigure lub VictronConnect prąd ładowania jest skonfigurowany na 50 A. A na urządzeniu GX skonfigurowany jest limit 100 A, wówczas limit roboczy wyniesie 50 A.
Limity prądu ładowania DVCC nie są stosowane do MPPT DC, gdy ESS jest włączony z opcją Zezwalaj na eksport DC MPPT. Ma to na celu uzyskanie maksymalnej wydajności z paneli słonecznych.

11.4.2. Ogranicz napięcie ładowania akumulatora zarządzanego

Niektóre akumulatory (np. BYD i Pylontech), prosto z fabryki, potrzebują nieco czasu na aklimatyzację, co oznacza, że przez pierwsze dwa tygodnie być może trzeba je użytkować z niższym napięciem, co umożliwi ich zrównoważenie.

Właśnie do tego służy Limit zarządzanego napięcia ładowania akumulatora. Włączenie tej opcji umożliwia obniżenie maksymalnego napięcia ładowania do momentu osiągnięcia równowagi ogniw.

Nie używaj tej funkcji do żadnych innych celów, ponieważ może to mieć niepożądane skutki uboczne, na przykład wyważanie może się nie udać lub w ogóle nie zostać rozpoczęte, jeśli napięcie ładowania jest ustawione na zbyt niskie, co z czasem prowadzi do poważnego niezrównoważenia ogniw akumulatora. Nie jest również możliwe ustawienie wartości powyżej limitu napięcia ładowania (CVL) wysyłanego przez akumulator.

11.4.3. Współdzielony czujnik napięcia (SVS)

Współpracuje z urządzeniami VE.Bus, ładowarkami solarnymi VE.Direct i VE.Can MPPT, ładowarkami akumulatorów Orion XS DC-DC oraz falownikiem RS i Multi RS.

System automatycznie wybiera najlepszy dostępny pomiar napięcia. Jeśli to możliwe, użyje napięcia z BMS lub monitora akumulatora BMV, w przeciwnym razie użyje napięcia akumulatora zgłoszonego przez system VE.Bus.

Napięcie wyświetlane w interfejsie GUI odzwierciedla ten sam pomiar napięcia.

Współdzielony czujnik napięcia (SVS) zostaje domyślnie włączony w chwili włączenia DVCC. Można go wyłączyć za pomocą przełącznika w Ustawieniach → DVCC.

W przypadku włączenie Lynx Smart BMS SVS (i DVCC) jest wymuszone, i nie można tego zmienić.

Należy pamiętać, że w przypadku niektórych akumulatorów wymuszone jest wyłączenie SVS. Patrz strona kompatybilność dla danego akumulatora.

11.4.4. Współdzielony czujnik temperatury (STS)

Wybierz czujnik temperatury, którego chcesz użyć, a urządzenie GX wyśle wynik pomiaru zmierzoną temperatury akumulatora do systemu falownika/ładowarki, a także wszystkich podłączonych ładowarek słonecznych i ładowarek akumulatorów Orion XS DC-DC.

Możliwe do wyboru źródła temperatury akumulatora to:

Monitor akumulatora BMV-702
Monitor akumulatora BMV-712
SmartShunt
Monitory akumulatora Lynx Shunt VE.Can
Wejścia temperaturowe w Cerbo GX (i takie same w innych urządzeniach GX, które mają wejście temperaturowe)
Inwerter/ładowarka Multi/Quattro
Ładowarki solarne (jeśli są wyposażone w czujnik temperatury)

Należy pamiętać, że w przypadku Lynx Smart BMS i niektórych akumulatorów funkcja STS jest wymuszona. Patrz strona kompatybilność dla danego akumulatora.

11.4.5. Współdzielony czujnik natężenia prądu (SCS)

Przesyła wyniki pomiaru prądu akumulatora dokonanego przez monitor akumulatora podłączony do urządzenia GX do wszystkich podłączonych ładowarek słonecznych i ładowarek akumulatorów Orion XS DC-DC.

Obydwa można skonfigurować w taki sposób, by wykorzystywały prąd akumulatora do mechanizmu prądu końcowego, który kończy ładowanie absorpcyjne, gdy prąd spadnie poniżej skonfigurowanego progu. Więcej informacji na ten temat podano w dokumentacji ładowarki słonecznej lub Orion XS.

Ta funkcja dotyczy tylko systemów, które nie są ESS i/lub nie mają zarządzanej baterii, ponieważ w obu przypadkach MPPT i Orion XS są już sterowane zewnętrznie.

Wymaga oprogramowania ładowarki słonecznej MPPT w wersji 1.47 lub nowszej.

11.4.6. Sterowanie BMSem

W przypadku instalacji z podłączonymi kilkoma systemami BMS umożliwia to wybór, który BMS ma być używany w przypadku DVCC. Umożliwia to również użycie BMV lub SmartShunt do śledzenia SoC poprzez wybranie BMV jako monitora baterii (Ustawienia → Konfiguracja systemu), podczas gdy BMS jest nadal używany do DVCC.

To ustawienie jest dostępne w menu Ustawienia → DVCC na urządzeniu GX.

11.5. Funkcje DVCC podczas korzystania z akumulatora CAN-bus BMS

Informacje podane w tym rozdziale dotyczą wszystkich systemów, w których zainstalowany jest inteligentny akumulator BMS i podłączonych poprzez magistralę CAN. Należy pamiętać, że nie obejmuje to BMS Victron VE.Bus.

Taki inteligentny BMS wysyła do urządzenia GX następujące parametry:

Limit napięcia ładowania (CVL): maksymalne napięcie ładowania, jakie aktualnie akceptuje akumulator.
Limit prądu ładowania (CCL): maksymalny prąd ładowania wymagany przez akumulator.
Limit prądu rozładowania (DCL): maksymalny prąd rozładowania wymagany przez akumulator.

Niektóre typy akumulatorów przesyłają wartości dynamiczne wszystkich trzech parametrów. Na przykład określają maksymalne napięcie ładowania na podstawie napięcia ogniwa, stanu naładowania lub, przykładowo, temperatury. W przypadku akumulatorów innych producentów używane są wartości stałe.

W przypadku takich akumulatorów nie ma potrzeby podłączania gniazd AUX Zezwól na ładowanie (ATC) i Zezwól na rozładowanie (ATD) w urządzeniach Multi lub Quattro.

Po odwróceniu, tj. w trybie wyspowym, urządzenia Multi i Quattro ulegną wyłączeniu w chwili, gdy maksymalny prąd rozładowania wyniesie zero. Włączą się automatycznie ponownie, gdy tylko powróci zasilanie sieciowe AC lub gdy BMS ponownie zwiększy maksymalny prąd rozładowania.

W poprzednim rozdziale Ogranicz prąd ładowania podano informacje na temat, między innymi, konfigurowanego przez użytkownika ustawienia maksymalnego prądu ładowania, wykorzystania maksymalnego prądu ładowania, czy priorytetu energii słonecznej.Limit charge current

To wszystko oznacza, że konfigurowanie napięć ładowania lub profili ładowania w VEConfigure lub VictronConnect nie jest konieczne, i również nie będzie miało żadnego efektu. Urządzenia Multi, Quattro, Multi i Inwerter RS, ładowarki solarne MPPT oraz ładowarki akumulatora Orion XS DC-DC ładują napięciem zgodnie z informacjami podawanymi przez akumulator przez magistralę CAN. Dotyczy to również systemów z Lynx Smart BMS podłączonym do urządzenia GX.

11.6. DVCC dla systemów z Asystentem ESS

Tryb utrzymywania naładowania akumulatorów ESS będzie działał prawidłowo tylko przy włączonej funkcji DVCC.
Stałe przesunięcie słoneczne wynoszące 0,4 V (wartość dla systemu 48 V, podzielone przez 4 dla 12 V) jest stosowane, gdy tryb ESS jest ustawiony na Zoptymalizowany w połączeniu z włączonym ustawieniem Nadmiaru mocy ładowarki słonecznej zasilanej energią słoneczną lub gdy tryb ESS jest ustawiony na Utrzymuj poziom naładowania akumulatorów.
Dla systemu z trybem ESS Zoptymalizowany (z BatteryLife): System automatycznie doładuje akumulator (z sieci), gdy w menu ESS SoC spadnie o 5 % lub więcej poniżej wartości „Minimalny SoC”. Ładowanie zatrzymuje się w chwili osiągnięcia minimalnego poziomu SoC.

Widok stanu ESS w przeglądzie graficznym urządzenia GX i na VRM: Oprócz stanu naładowania (Sterowanie zewnętrzne lub ładowanie stałoprądowe/absorpcyjne/konserwacyjne) można wyświetlić następujące stany:

Stan ESS	Znaczenie
#1	Niski SoC: rozładowanie wyłączone
#2	BatteryLife jest włączony
#3	Ładowanie wyłączone przez BMS
#4	Rozładowanie wyłączone przez BMS
#5	Trwa powolne ładowanie (część BatteryLife, patrz wyżej)
#6	Użytkownik skonfigurował zerową wartość limitu ładowania
#7	Użytkownik skonfigurował zerową wartość limitu rozładowania

Uwaga: Gdy w ESS zostanie włączone ponadnormatywne zasilanie fotowoltaiczne ze sprzężeniem prądu stałego, system DVCC nie zastosuje limitu prądu ładowania DVCC z układu fotowoltaicznego do akumulatora. To zachowanie jest konieczne, aby umożliwić eksport. Limity napięcia ładowania będą nadal obowiązywać.
Limity prądu ładowania ustawione na poziomie indywidualnych ustawień ładowarki słonecznej również będą nadal obowiązywać.
Gdy w systemie ESS zostanie odłączony BMS, ładowarki słoneczne zatrzymają się i wyświetli się błąd nr 67 - Brak BMS (patrz Kody błędów ładowarki słonecznej MPPT, gdzie podano dodatkowe informacje).

Cerbo GX Instrukcja